KINH BÁO ĐÁP CÔNG ƠN CHA MẸ (BẢN THƠ) / Kinh Vu Lan Bồn

Ta từng nghe lời tạc như vầy:

Một thuở nọ Thế Tôn an trụ,

Xá Vệ thành Kỳ Thụ viên trung,

Chư Tăng câu hội rất đông,

Tính ra đến số hai muôn tám ngàn,

Lại cũng có các hàng Bồ-tát,

Hội tại đây đủ mặt thường thường,

Bấy giờ, Phật lại lên đường,

Cùng hàng đại chúng Nam phương tiến hành.

Đáo bán lộ đành rành mắt thấy,

Núi xương khô bỏ đấy lâu đời,

Thế Tôn bèn vội đến nơi,

Lạy liền ba lạy, rồi rơi giọt hồng

Đức A-nan trong lòng ái ngại,

Chẳng hiểu sao Phật lạy đống xương,

Vội vàng xin Phật dạy tường:

“…Thầy là Từ Phụ ba phương bốn loài.

Ai ai cũng kính Thầy dường ấy,

Cớ sao Thầy lại lạy xương khô?”

Phật rằng: Trong các môn đồ,

Ngươi là đệ tử đứng đầu dày công.

Bởi chưa biết đục trong chưa rõ,

Nên vì ngươi Ta tỏ đuôi đầu:

Đống xương dồn dập bấy lâu,

Cho nên trong đó biết bao cốt hài.

Chắc cũng có ông bà cha mẹ,

Hoặc thân ta, hoặc kẻ ta sanh,

Luân hồi sanh tử, tử sanh,

Lục thân đời trước, thi hài còn đây.

Ta lễ bái kỉnh người tiền bối,

Và ngậm ngùi vì nhớ kiếp xưa.

Đống xương hỗn tạp chẳng vừa,

Không phân trai gái bỏ bừa khó coi.

Ngươi chịu khó xét soi cho kỹ,

Phân làm hai bên nữ, bên nam,

Để cho phân biệt cốt phàm,

Không còn lộn lạo nữ nam chất chồng.

Đức A-nan trong lòng tha thiết,

Biết làm sao phân biệt khỏi sai,

Ngài bèn xin Phật tỏ bày,

Vì khó chọn lựa gái trai lúc này.

Còn sanh tiền dễ bề sắp đặt,

Cách đứng đi ăn mặc phân minh,

Chớ khi rã xác tiêu hình,

Xương ai như nấy, khó nhìn khó phân.

Phật mới bảo: A-nan nên biết,

Xương nữ nam phân biệt rõ ràng,

Đàn ông xương trắng nặng oằn,

Đàn bà xương nhẹ đen thâm dễ nhìn.

Ngươi có biết cớ sao đen nhẹ?

Bởi đàn bà sanh đẻ mà ra,

Sanh con ba đấu huyết ra,

Tám hộc bốn đấu sữa hoà nuôi con.

Vì cớ ấy hao mòn thân thể,

Xương đàn bà, đen nhẹ hơn trai.

A-nan nghe vậy bi ai,

Xót thương cha mẹ công dày dưỡng sanh.

Bèn cầu Phật thi ân dạy bảo,

Phương pháp nào báo hiếu song thân?

Thế Tôn mới bảo lời rằng:

Vì ngươi Ta sẽ phân trần khá nghe!

Thân đàn bà nhiều bề cực nhọc,

Sanh đặng con thập ngoạt cưu mang,

Tháng đầu, thai đậu tợ sương,

Mai chiều gìn giữ sợ tan bất thường.

Tháng thứ nhì dường như sữa đặc.

Tháng thứ ba như cục huyết ngưng.

Bốn tháng đã tượng ra hình.

Năm tháng ngũ thể( ) hiện sinh rõ ràng.

Tháng thứ sáu lục căn(